شاليزارهاي سرسبز و گندمهاي طلايي رنگ مازندران كه در ميانشان غول سبز رنگي با اندامي مهيب و فرسوده و صدايي گوش خراش به برداشت حاصل دسترنج كشاورزان ميپردازند فقط نمايي ظاهري و سطحي از فعاليتها و كوششهاي قشر زحمتكش است.
ورود تكنولوژي به كشاورزي جهان در افزايش توليد تأثير به سزايي داشته است اما در استان مازندران، كشاورزي مدرن و برخوردار از تكنولوژي پيشرفته براي كشاورزان تصويري دور از دسترس ميماند.
استان مازندران به دليل شرايط خاص جغرافيايي و آب و هوايي در كليه بخشهاي كشاورزي سومين استان كشور از حيث توليدات است كه با توليد يك ميليون و 350 هزار تن برنج و داشتن 45 درصد كل توليد كشور، توليد 45 هزار تن كلزا و داشتن بيش از 35 درصد كل توليد كشور و گندم با توليد 90 هزار تن و جو با توليد 45 هزار تن، گوشهاي از قابليتهاي مازندران است اما با وجود اين پتانسيل عظيم كشاورزي مازندران از ماشينآلات جديد در اين عرصه به درستي بهرهمند نشده و در برخي مناطق نيز كشاورزان با وسايل ابتدايي به كشت و كار ميپردازند.
به گزارش خبرگزاري فارس از ساري، شاليزارهاي سرسبز و گندمهاي طلايي رنگ كه در ميانشان غول سبز رنگي با اندامهاي مهيب و صدايي گوش خراش به برداشت حاصل دسترنج كشاورزان ميپردازند فقط نمايي ظاهري و سطحي فعاليتها و كوششهاي قشر زحمتكش است كه بيدليل به گوشهاي رانده شده بودند. كمباينهاي مازندران برخلاف ظاهر پرجوش و خروش نمونهاي كامل از ماشينهاي اسقاطي و فرسوده هستند كه تنها كمباين داران به دليل كار دائم بر روي اين دستگاهها پرعيب و ايراد از آن با خبرند.
اگر چه دو دهه است كمباين به عنوان تكنولوژي روز مورد استفاده كشاورزان قرار ميگيرد اما كمباينهاي استان مازندران نه تنها موجبات رفاه كشاورزان را فراهم نكردهاند بلكه در بسياري جهات بهدليل عملكرد نادرست مسئولان و عدم حمايتهاي لازم و اصولي و نيز عدم توجه و اشراف با اهميت موضوع بر كشاورزان جفا روا ميدارند.
در استان مازندران برخلاف ساير استانهاي كشور، كمباينداراي يك حرفه محسوب ميشود و از آن به عنوان شغل اصلي اشخاص نام ميبرند. كمباينهاي مازندران به دليل فقدان جايگاه مناسب در نگاه مديريتهاي عالي و مياني استان همواره مورد بيتوجهي مسئولان قرار گرفته، بهطوريكه امروز كمباين داراي به شغلي پر هزينه و كم صرفه تبديل شده است.
احمد عالي مديرعامل شركت كمباينداران پيشرو مازندران در مورد وضعيت كمباينهاي استان به خبرنگار ما گفت: شركت طي طرحي اجرايي براي كمباينهاي استان و نيز قابليت اجرايي در كشور كمباينهاي مازندران را به چهار قسمت تقسيم كرد.
كمباينهاي اسقاطي كه سال ساخت آنان به قبل سال 1360 ميرسد و هيچ گونه توجيهي از لحاظ تعميرات اقتصادي ندارند و بيشترين ضايعات را شامل مي شوند، كمباينهاي قابل بهسازي كه سال ساخت آنها به سال 1360 تا 1369 ميرسد كه با شناسايي وسايل استراتژيك كه بيشترين ضايعات را به دليل استهلاك كه سبب شدهاند و به كمبايني نرمال تبديل ميشوند.
كمباينهاي قابل نوسازي كه سال ساخت آن به 1370 تا 1379 ميرسد و متعلقات آن سالم و هزينه به مراتب كمتري دارند و كمباينهاي جديد كه سال ساخت آنها به بعد از 1380 برميگردد و تنها قطعات يدكي آن بايد تأمين شود.
بر پايه آخرين آمار سازمان جهاد كشاورزي استان مازندران، در اين استان يك هزار و 117 دستگاه كمباين وجود دارد و بر پايه ميانگين بينالمللي يك كمباين نو حدود 10 هزار ساعت كار مفيد دارد كه بايد در هر سال فقط 300 ساعت به فعاليت بپردازد تا هم استهلاك كمتري داشته باشد و هم آمار ضايعات را بالاتر نبرد اما در استان مازندران كمباين در سال 1500 ساعت كار ميكند چرا كه تعداد كمباينها با ميزان اراضي زير كشت متناسب نيست و البته بايد به اين نكته هم اشاره كرد كه كمباينهاي مازندران به 10 استان ديگر نيز همانند استانهاي خراسان، خوزستان، قزوين، فارس، سمنان و گلستان مهاجرت ميكنند و به خدماترساني ميپردازند.
كمباينهاي مازندران به طور متوسط 300 تن برداشت را در استان دارند و آمار نگران كننده فرسودگي كمباين، ضايع شدن فعاليت و محصولات كشاورزان را در پيدارد اما گويي اين آمارها و حقايق براي مديران استان اهميت چنداني ندارد و آنها به مسائلي مهمتر از اين مشغولند.
استان مازندران را بايد گورستان كمباينهاي فرسوده ناميد چرا كه صنعتگران سختكوش، كمباينهاي اسقاطي ديگر استانها را به كمبايني قابل برداشت تبديل ميكنند و با مشابه سازي قطعات آن سعي دارند از ميزان ضايعات بكاهند. در حالي كه اين كمباينها بايد سالها پيش از چرخه برداشت خارج ميشد و جايش را كمباينهاي جديد ميگرفت.
از سويي ديگر شرايط آب و هوايي استان به دليل وجود رطوبت شديد موجب پوسيدگي اجزاي كمباينها شده و نگهداري براي آنرا متذكر ميشود.
كمباين داران معتقدند سالانه بيش از 4 ميليون تومان براي هر دستگاهشان هزينه ميكنند و تا پايان برداشت اين مبلغ به 6ميليون تومان ميرسد و آنها نميتوانند اين پول را تهيه كنند.
حال اگر كمباينهاي مازندران فقط يك سال به دشت قزوين نروند بخش اعظمي از گندمهاي آن ميپوسد چرا كه شرايط بسيار سختي در آن جا حكم فرماست و تهديدهاي بسياري پيش روي كمباين داران است.
شايد مسئولان در خوابي عميق فرو رفتهاند و با چشم بستن بر واقعيتهايي كه عيان است تمام زحمات و منافع زحمتكشان بخش كشاورزي را از ميان ميبرند و بديهي است اگر به اين بخش نوجه جدي شود شاهد افزايش محصولات كشاورزي مازندران به ميزان 5/1 برابر مقدار فعلي خواهيم بود و اين نكته ميتواند انگيزهها و فعاليتهاي بيشتر را از سوي مسئولان امر و مديران اجرايي براي ساخت و آباداني و توسعه مازندران در پي داشته باشد.
خبرنگار خبرگزاري فارس از ساري